Σύμφωνα με τον περιβαλλοντολόγο Jean Pierre Leroy, οι δείκτες αποδάσωσης που ανακοινώθηκαν από το ΙΝΡΕ για το 1997 είναι μόνο μια εκτίμηση βασισμένη σε χαρτογραφικούς σχεδιασμούς που χρησιμοποιούν τα διαθέσιμα στοιχεία στην αρχή του έτους. Οι υπολογισμοί δεν λαμβάνουν υπόψη τους την φοβερή ξηρασία στη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 1997, που προκλήθηκε από το φαινόμενο El Nino.

Την προηγούμενη χρονιά, για πρώτη φορά ο καπνός από τις πυρκαγιές των δασών κάλυψε την πόλη του Manaus –της πρωτεύουσας της πολιτείας της Αμαζονίας- η οποία είναι το κέντρο της περιοχής. Σύμφωνα με τον Leroy, έναν από τους διευθυντές του Εθνικού Φόρουμ των Μη Κυβερνητικών Οργανισμών (NGO), ήταν τόσο δύσκολη η κατάσταση που έπρεπε να κλείσει το τοπικό αεροδρόμιο από έλλειψη ορατότητας.

«Η μείωση της αποδάσωσης τα τελευταία δύο χρόνια, θα μπορούσε να δημιουργήσει την εσφαλμένη εντύπωση ότι το πρόβλημα οδηγείται σε λύση, την ώρα που η κατάσταση χτυπά συναγερμό. Πρόσφατες φωτογραφίες δορυφόρων αποκάλυψαν ότι υπάρχει σημαντική αύξηση της καταστροφής των δασών, που προέρχεται από την υλοτομία» επιμένει ο Leroy. «Αυτό αποδεικνύεται από την ορατή αλλαγή στην εικόνα του κατεστραμμένου δάσους» εξήγησε. «Η εικόνα αυτή συντίθεται τώρα από μικρά αλλά περισσότερα σε αριθμό αποδασωμένα τμήματα σε περιοχές όπου το δάσος είναι πιο πυκνό και πιο θελκτικό στα ενδιαφέροντα των υλοτόμων.

Οι «Φίλοι της Γης» και άλλες μη κυβερνητικές οργανώσεις, προειδοποίησαν ότι το 48% της αποδάσωσης του 1995, συντελέστηκε σε περιοχές με έκταση κάτω από 50 εκτάρια, για τις οποίες ως κύριος ενοχοποιητικός παράγοντας θεωρούνται τα υλοτομικά συμφέροντα. Επιπλέον, οι δορυφορικές εικόνες δεν μπορούν να εντοπίσουν τις δασικές πυρκαγιές που αναπτύσσονται κάτω από τον θόλο των μεγάλων δέντρων και είναι περιορισμένες σε περιοχές που ήδη έχουν επιβαρυνθεί από προηγούμενη υλοτόμηση.

Αυτές οι νέες εξελίξεις συμπίπτουν με την είσοδο στην Αμαζονία, πολυεθνικών εταιρειών υλοτόμησης, κυρίως από την Μαλαισία. Η Βραζιλιάνικη κυβέρνηση από την πλευρά της, απέτυχε να εφαρμόσει μέτρα που θα περιορίσουν την οικολογική καταστροφή που έπληξε την Νοτιοανατολική Ασία.

Ένας ακόμα λόγος ανησυχίας είναι ότι αυτή η ανακοίνωση των στατιστικών στοιχειών συμπίπτει με την ψηφοφορία στη Βραζιλιάνικη Βουλή των Αντιπροσώπων, για ένα νόμο που θα προβλέπει ποινές για οικολογικά εγκλήματα.

Η κυβέρνηση υπέκυψε στις πιέσεις του επιχειρηματικού κόσμου και αφαίρεσε 35 από τα 90 άρθρα του αρχικού νομοσχεδίου, απαλείφοντας ή μειώνοντας τις ποινές για τις επιχειρήσεις που βλάπτουν το περιβάλλον.

Η νέα αυτή νομοθεσία προτάθηκε ακριβώς για να σταματήσει η ατιμωρησία των μεγάλων εταιρειών, που προκαλούν την καταστροφή του περιβάλλοντος σε τεράστια κλίμακα. Με τις τροποποιήσεις στο νομοσχέδιο, οι οποίες έγιναν με την ενθάρρυνση της κυβέρνησης της Βραζιλίας, οι μόνοι που θα συνεχίσουν να τιμωρούνται είναι οι μικροκαλλιεργητές. «Είναι κι αυτό ενδεικτικό της έλλειψης πολιτικής βούλησης να αλλάξει η κατάσταση», είπε ο Leroy σχετικά με την τύχη του συγκεκριμένου νομοσχεδίου στο κοινοβούλιο. Ο βουλευτής Gilney Viana, συγγραφέας μιας πρόσφατης μελέτης για την αποδάσωση στη λεκάνη του Αμαζονίου, δήλωσε: «οι νομοθέτες προέβησαν σε μια επαίσχυντη συμφωνία, που αποδυνάμωσε το αρχικό νομοσχέδιο».

Ο υπουργός Περιβάλλοντος Gustavo Krause, χαιρέτησε τη μείωση του ρυθμού της καταστροφής των δασών τα τελευταία δύο χρόνια αλλά παραδέχτηκε ότι τα στοιχεία δεν ανταποκρίνονται εντελώς στην πραγματικότητα. Ανακοίνωσε 13 μέτρα για να αναβαθμιστεί η μάχη ενάντια στο πρόβλημα. Σ αυτά περιλαμβάνονται 6 νόμοι και 7 συμφωνίες με συναρμόδια υπουργεία (κυρίως αυτό της γεωργίας) ώστε να περιοριστούν οι οικισμοί των μικροκαλλιεργητών, που συμβάλλουν στην αποδάσωση.

Τα πλήρη αποτελέσματα των μελετών για τα δάση της Αμαζονίας, οι οποίες διακόπηκαν το 1992, θα ανακοινωθούν επίσημα προς τα τέλη του 2002, πιστεύουν οι περιβαλλοντολόγοι. Η επίσημη ημερομηνία ανακοίνωσής τους αναβλήθηκε το 2001, προκειμένου να αποφευχθούν αρνητικές επιπτώσεις στη διάρκεια ενός επίσημου ταξιδιού του Βραζιλιάνου Προέδρου Cardoso αλλά και κατά τη διάρκεια της Συνέλευσης για τις Κλιματικές Αλλαγές στο Kyoto. Από τραγική ειρωνεία, οι τελευταίες ανακοινώσεις των στοιχείων που αναφέρθηκαν εδώ, ήρθαν δύο ημέρες πριν την επίσκεψη του Προέδρου Cardoso στην Ελβετία.



Το άρθρο ανήκει στον Araquem Alcantara και πρωτοδημοσιεύτηκε στο www.amazonia.org.br το οποίο ασχολείται με οικολογικά ζητήματα που αφορούν την Αμαζονία.