Το ερώτημα που προκύπτει σε σχέση με τον χαρακτηρισμό κάποιου αγώνα ως κλασσικού, έχει να κάνει με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ώστε να περάσει σε αυτό το ανώτερο επίπεδο θεώρησης από όλους όσους ασχολούνται με το ορεινό τρέξιμο. Εκτός από την ιστορική διαδρομή του αγώνα στον χρόνο, υπάρχουν και κάποιες άλλες πτυχές που πρέπει να καλύπτει; Και πόσο ρόλο παίζει στην συνείδηση των αθλητών η έννοια του “κλασσικού” για έναν αγώνα;

Σίγουρα αν ένας αγώνας διεξάγεται σταθερά για πολλά χρόνια, έχει δηλαδή μεγάλη ιστορική διαδρομή, θα κατέχει και την έννοια του κλασσικού. Η επιβίωση του στην διάρκεια των χρόνων δείχνει ότι η κοινότητα των αθλητών εκτιμά κάποια χαρακτηριστικά του, ενώ οι διοργανωτές του έχουν μεράκι και πάθος και αυτό αναγνωρίζεται από τους αθλητές.

Το επίπεδο του συναγωνισμού στον αγώνα, καθώς και η συμμετοχή μεγάλων αθλητών από χρονιά σε χρονιά είναι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό των μεγάλων, “κλασσικών” αγώνων. Αν αυτό συνδυαστεί με την σταθερότητα της διαδρομής – επίσης εξαιρετικά σημαντικό χαρακτηριστικό – δίνει άλλη αίγλη στα ρεκόρ διαδρομής αλλά και σε μια επίδοση που αποτελεί σημείο αναφοράς. Για παράδειγμα, ο Olympus Marathon – “κλασσικός αγώνας” - αποτελεί έναν πολύ ανταγωνιστικό αγώνα, με σταθερή διαδρομή για χρόνια, και πολλούς κορυφαίους έλληνες και ξένους αθλητές να συναγωνίζονται για την πρωτιά. Επίσης, πολλές φορές χρησιμοποιείται η επίδοση κάποιου αθλητή σε αυτόν τον αγώνα για τον χαρακτηρισμό του αθλητικού του επιπέδου. Ακόμη και ένα ρεκόρ διαδρομής που δεν έχει καταρριφθεί για χρόνια συντείνει στην ιστορική αίγλη του αγώνα. Για παράδειγμα το εκπληκτικό ρεκόρ του Matt Carpenter στο περίφημο και κλασσικό ορεινό μαραθώνιο Pikes Peak στις Ηνωμένες Πολιτείες (3:16:39 – 1993), που έχει απογοητεύσει για δεκαετίες τους επίδοξους “μνηστήρες” του.

Η διαδρομή και η σταθερότητα της κατά την διάρκεια των ετών που διεξάγεται ο αγώνας αποτελούν βασικό παράγοντα για τον χαρακτηρισμό κάποιου αγώνα ως κλασσικού. Στο ορεινό τρέξιμο αυτό έχει να κάνει με το φυσικό τοπίο, τον βαθμό δυσκολίας καθώς και την εμπειρία που θα αποκομίσει ο αθλητής τρέχοντας εκεί, όπως για παράδειγμα τα μεγάλα ultra-trail της Ροδόπης που πραγματοποιούνται στα πανέμορφα δάση της περιοχής, ενώ σε επίπεδο ασφάλτου περισσότερο έχει να κάνει με την ιστορική σύνδεση του αγώνα, όπως για παράδειγμα το Σπάρταθλον και η θρυλική πορεία του Φειδιππίδη.

Η κοινότητα των εθελοντών που στηρίζει έναν αγώνα για χρόνια παίζει επίσης ρόλο για τον χαρακτηρισμό του ως κλασσικού, αφού πλέον και με το πέρασμα των χρόνων είναι απόλυτα αναγνωρίσιμοι από τους αθλητές που συμμετέχουν, αλλά δίνουν και την δική τους εικόνα πάθους και αφοσίωσης στον αγώνα. Στο Σπάρταθλον υπάρχουν σταθμοί που τους διαχειρίζονται οικογένειες για δεκαετίες, ενώ στο VFUT ή στο Rodopi Advendurun για χρόνια υπάρχουν άνθρωποι που πασχίζουν να βοηθήσουν και να ολοκληρώσουν με τον καλύτερο τρόπο την εμπειρία των αθλητών με πολύ οργανωμένο και ομαδικό τρόπο.

Το πάθος, η ευφυία, η προσωπικότητα και η αφοσίωση του Τεχνικού Διευθυντή του αγώνα είναι επίσης ένα χαρακτηριστικό κλασσικών αγώνων. Για παράδειγμα το περίφημο Barkley δεν έχει πλήθος αθλητών, μεγάλους χορηγούς, δεν το έχουν τερματίσει παρά ελάχιστοι όπως και λίγοι δοκιμάζουν, αλλά ο Gary Cantrell, Τεχνικός Διευθυντής του αγώνα, ανεβάζει μόνος του θα λέγαμε το Barkley στην σφαίρα του κλασσικού με την απίστευτη δυσκολία, τους κανονισμούς και την “τρέλα” που τον διακρίνει.

Παίζει ρόλο το πλήθος των συμμετοχών στον χαρακτηρισμό κάποιου αγώνα ως κλασσικού; Ίσως, αλλά πολύ λιγότερο από τους υπόλοιπους παράγοντες. Το Hardrock 100 miler δέχεται - συγκριτικά με την αίγλη του - λίγες συμμετοχές κάθε χρονιά αλλά είναι αγώνας θρύλος. Το ίδιο φυσικά και το UTMB® των χιλιάδων συμμετοχών.

Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει και η μετεξέλιξη των κλασσικών αγώνων κατά την διάρκεια των ετών. Άλλοι αγώνες μένουν κολλημένοι στις ρίζες τους, δεν αυξάνουν τον αριθμό συμμετεχόντων, δεν χρησιμοποιούν όλο και πιο νέες τεχνολογίες και marketing ενώ άλλοι προχωράνε μέσα από μια διαδικασία αλλαγής και μετεξέλιξης έτσι ώστε να συμβαδίζουν με τις εξελίξεις στο άθλημα, την τεχνολογία και την επικοινωνιακή μορφή του αγώνα. Και στους δυο αυτούς “δρόμους” βρίσκουμε αγώνες που κρατάνε την έννοια του κλασσικού και επιβιώνουν στον χρόνο. Στην πρώτη κατηγορία μπορούμε να βάλουμε το Barkley ή ακόμη και το Hardrock ενώ στην δεύτερη το UTMB®.

Το ορεινό τρέξιμο αλλά και οι υπεραποστάσεις έχουν ένα χαρακτηριστικό ίσως μοναδικό στον αθλητισμό. Άσχετα με τον θρύλο, την αίγλη και την ιστορία που έχει δημιουργήσει ένας αγώνας, όλοι μας μπορούμε κάποια στιγμή να σταθούμε στην εκκίνηση και να ζήσουμε την εμπειρία ενός κλασσικού αγώνα και μιας ιστορικής διαδρομής. Να τρέξουμε στα βήματα μεγάλων και ιστορικών μορφών του αθλήματος, να λάβουμε φροντίδα από εθελοντές που χρόνια έχουν αφήσει το αποτύπωμα τους στα πόστα τους, να μας περάσει το μετάλλιο στο στήθος ένας τεχνικός διευθυντής που έχει φτάσει με την έμπνευση του έναν αγώνα στα επίπεδα του μεγάλου και του κλασσικού. Δεν είναι και λίγο αυτό …

Δημήτρης Τρουπής
Photo ©: Chris Boukoros-Free Life Productions, Babis Giritziotis–Goexperience, snewsnet.com