Η αρχή της ιστορίας τοποθετείται το 1906, όταν μια δανέζικη αποστολή με επικεφαλής τον Ludvig Mylius-Erichsen ξεκίνησε να χαρτογραφήσει τις αχαρτογράφητες εκτάσεις της ανατολικής ακτής της Γροιλανδίας. Ο Mikkelsen δεν ήταν μέλος, αλλά παρακολουθούσε στενά την αποστολή. Τα νέα που έφτασαν δυο χρόνια αργότερα, το 1908, ήταν τραγικά: ο Mylius-Erichsen, ο υπολοχαγός Hoeg Hagen και ο Ινουίτ συνοδοιπόρος τους Jorgen Bronlund είχαν χαθεί. Ο τελευταίος βρέθηκε νεκρός, με ένα ημερολόγιο δίπλα του. Τα υπόλοιπα πολύτιμα αρχεία της αποστολής είχαν εξαφανιστεί.

Ο Mikkelsen αποφάσισε να τα αναζητήσει, για να διασώσει όχι μόνο τη μνήμη των νεκρών, αλλά και τις εξαιρετικά σημαντικές γεωγραφικές και επιστημονικές πληροφορίες που είχαν συγκεντρώσει. Ένα χρόνο μετά, το 1909, απέπλευσε με το Alabama, μαζί με έξι συντρόφους. Σύντομα, η ιστορία θα έπαιρνε μια δυσάρεστη και απίστευτη τροπή.

Μέλη της αποστολής Mikkelsen. Από αριστερά προς τα δεξιά: C.H. Jorgensen, Carl Unger, Hans Olsen, Aagaard, Ejnar Mikkelsen, Georg Poulsen και Wilhelm Laub - Photo copyright: Ejnar Mikkelsen!

Τον Μάρτιο του 1910, ο Mikkelsen πήρε μαζί του τον νεαρό μηχανικό Iver Iversen και ξεκίνησαν με έλκηθρα για τον παγετώνα Danmark Fjord, διασχίζοντας εκατοντάδες χιλιόμετρα παγωμένων ερημικών εκτάσεων. Εκεί, ανάμεσα στις πέτρες και τα παγόβουνα, βρήκαν τα έγγραφα. Η αποστολή φαινόταν να πετυχαίνει τον στόχο της. Όταν όμως επέστρεψαν, τέσσερις μήνες μετά, μια δυσάρεστη έκπληξη τους περίμενε. Βρήκαν το πλοίο τους διαλυμένο από τους πάγους και τους υπόλοιπους άνδρες να έχουν αποχωρήσει με μεγάλη δυσκολία.

Το Alabama πριν και .. μετά - Photo copyright: (πριν) Wikipedia Commons, (μετά) Ejnar Mikkelsen!

Οι δύο άνδρες είχαν σαν αποκούμπι την αυτοσχέδια καλύβα "Δελχί", μια σανίδα σωτηρίας που είχαν χτίσει οι συνταξιδιώτες τους. Εκεί πέρασαν τον χειμώνα του 1910-11, μόνοι. Την άνοιξη, ένα αμερικανικό φαλαινοθηρικό πλησίασε, αλλά δεν μπόρεσε να προσεγγίσει λόγω πάγου. Έριξε προμήθειες και υποσχέθηκε να επιστρέψει.

Ο δεύτερος χειμώνας (1911-12) όμως ήταν κόλαση. Το φαγητό λιγόστεψε επικίνδυνα. Τα τελευταία σκυλιά σφαγιάστηκαν. Παγίδες για αλεπούδες στήνονταν μάταια. Η απομόνωση κατέστρεψε την ψυχική τους αντοχή. Έγραφαν και έσβηναν, συζητούσαν πλέον με φωνές που δεν υπήρχαν, ένιωθαν “κάποιον άλλο” να βρίσκεται μαζί τους — φαινόμενο που σε ακραίες συνθήκες εξερεύνησης έχει καταγραφεί ως Third Man Factor. και το έχουμε παρουσιάσει στο Advendure παλιότερα.

Η αυτοσχέδια καλύβα "Δελχί" - photo copyright: Wikipedia Commons

Τον Αύγουστο του 1912, το φαλαινοθηρικό Teddy επέστρεψε. Οι άνδρες του αντίκρισαν ένα θέαμα που τους πάγωσε: δύο ανθρώπους τόσο αποστεωμένους και αλλόκοτους, που ένας από τους ναύτες γύρισε τρέχοντας πίσω φωνάζοντας πως ήταν “μισοπεθαμένοι από την πείνα και τρελοί κατά τα τρία τέταρτα”.

Κι όμως, οι Mikkelsen και Iversen είχαν κρατήσει ζωντανή τη φλόγα του σκοπού τους. Τα έγγραφα που έσωσαν αποδείχθηκαν εξαιρετικά χρήσιμα: αποδείκνυαν ότι η Γροιλανδία ήταν ενιαίο νησί και όχι διαχωρισμένη ήπειρος – κάτι που έλυνε γεωπολιτικές εκκρεμότητες ανάμεσα στη Δανία και τις ΗΠΑ.

Δημοσιευμένος το 1916 από το Geographical Review, ο χάρτης συγκρίνει τον χάρτη του Peary, με το κανάλι που διέσχιζε την περιοχή, και έναν ενημερωμένο χάρτη μετά την αποστολή του Mikkelsen. Photo copyright: Geographical Review.

Ο Mikkelsen επέστρεψε στην πατρίδα του σαν εθνικός ήρωας. Συνέχισε να εξερευνά, να γράφει και να διδάσκει. Ο Iversen αποσύρθηκε ήσυχα, χωρίς δημοσιότητα. Αλλά για πάντα θα ήταν ο άνθρωπος που, σε ηλικία 24 ετών, είχε δει το πιο βαθύ σκοτάδι της πολικής νύχτας και είχε κρατηθεί όρθιος.

Η ιστορία τους παραμένει μία από τις πιο συγκλονιστικές πράξεις επιβίωσης, αντοχής και ανθρώπινης πίστης στον σκοπό, σε ένα από τα πιο εχθρικά περιβάλλοντα του πλανήτη!

Οι Mikkelsen και Iversen έτοιμοι να ξεκινήσουν αυτό που κατέληξε μια απίστευτη ιστορία επιβίωσης - Photo copyriht: Ejnar Mikkelsen.

Δημήτρης Τρουπής

Με πληροφορίες από: explorersweb, wikipedia & το βιβλίο: “Ejnar Mikkelsen, Two Against the Ice”.

ΥΓ1 … Αν κάποιος θέλει να εμβαθύνει σε αυτή την συγκλονιστική ιστορία, μπορεί να διαβάσει το βιβλίο: “Ejnar Mikkelsen, Two Against the Ice”, το οποίο αποτελεί τη συγκλονιστική αφήγηση του ίδιου του Mikkelsen για την αποστολή του 1909–1912. Γραμμένο με λιτότητα και με στοχασμό, αποτελεί θεμέλιο για την κατανόηση της δοκιμασίας τους.

ΥΓ2 .. Η πιο διάσημη ίσως αφήγηση πολικής εξερεύνησης, από τον ίδιο τον Cherry-Garrard, μέλος της αποστολής του Scott στην Ανταρκτική, υπάρχει στο βιβλίο: “Apsley Cherry-Garrard, The Worst Journey in the World”, όπου δεσπόζει και η περίφημη φράση του περί “σεξουαλικής και κοινωνικής λιμοκτονίας”, την οποία αναφέραμε στον πρόλογο του άρθρου. Μπορείτε να διαβάσετε την ιστορία και σε παλιότερο άρθρο του Advendure, από τον Γιώργο Γιαλούρη.

ΥΓ3 .. Φυσικά τέτοιες ιστορίες γίνονται μερικές φορές και ταινίες. Το “Two Against the Ice” έγινε ταινία το 2022 από το Netflix, σε σενάριο του Nikolaj Coster-Waldau (γνωστός από το Game of Thrones) - ο οποίος υποδύεται και τον Mikkelsen – και σε σκηνοθεσία του Peter Flinth. Η ταινία βασίζεται στις αληθινές σημειώσεις του Mikkelsen.