Σχεδόν δύο χρόνια έχουν περάσει από το τραγικό περιστατικό του θανάτου της Teresa Farriol, στον Ultra Cavalls del Vent, τον Σεπτέμβρη του 2012. Το αίτιο του θανάτου της; Η υποθερμία, μιας και οι συνθήκες στον αγώνα ήταν πραγματικά χειμερινές με χιόνι από τα χαμηλά σημεία της διαδρομής και χαμηλές θερμοκρασίες. Μία κατάσταση την οποία η αθλήτρια πιθανότατα θα είχε αποφύγει αν ο ρουχισμός και ο εξοπλισμός της ήταν καταλληλότερος για την περίσταση ή αν οι διοργανωτές είχαν διακόψει τον αγώνα ή αλλάξει την διαδρομή.

Είχαμε γράψει τότε αναφερόμενοι σε εκείνο το περιστατικό «Πόσο ώριμοι ή έμπειροι είμαστε ώστε να εκτιμήσουμε καταστάσεις και συνθήκες στο βουνό; Πόσο έτοιμοι και πρόθυμοι είμαστε να εκτεθούμε στα στοιχεία της φύσης διακινδυνεύοντας την ίδια μας την ζωή;». Φαίνεται όμως ότι τα παθήματα αν δεν γίνουν δικά μας δεν γίνονται και μαθήματα. Απόδειξη το πολύ πρόσφατο γεγονός των πολλών φαινομένων υποθερμίας πολλών αθλητών από τα πρώτα κιόλας χιλιόμετρα του αγώνα 100 μιλίων στο VFUT. Οι φωτογραφίες που είναι πράγματι χίλιες λέξεις αλλά και οι πολλές μαρτυρίες ανθρώπων που βρέθηκαν στην εκκίνηση αλλά και μέσα στον αγώνα είναι αδιάψευστοι μάρτυρες εικόνων που αν μη τι άλλο εγείρουν πολλές απορίες. Απορίες που έχουν να κάνουν με το πόσο πραγματικά ένας αθλητής που ξεκινάει έναν αγώνα 100 μιλίων έχει καταλάβει την σοβαρότητα του εγχειρήματος που βρίσκεται μπροστά του. Θλιβερή η εικόνα αθλητών με κοντά σορτσάκια, κοντομάνικα μπλουζάκια και πλαστικές σακούλες αντί σοβαρών αδιάβροχων, μας κάνουν να αναρωτιόμαστε αν τελικά είμαστε έτοιμοι και ώριμοι να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις πριν φέρουμε το σώμα στα όριά μας. Θλιβερή η εικόνα αθλητών που μένουν ακινητοποιημένοι χωρίς να διαθέτουν το ελάχιστο που όφειλαν -από τους κανονισμούς κιόλας-, μία αλουμινοκουβέρτα. Γιατί σε έναν αγώνα 100 μιλίων στο βουνό, ακόμα και σε ιδανικές συνθήκες το σώμα υποβάλλεται σε μεγάλο σοκ. Πόσο μάλλον όταν οι προγνώσεις του καιρού προμήνυαν αυτό που θα επακολουθούσε. Δεν ήταν κάτι μαγικό, ούτε έκπληξη το ότι ο καιρός θα ξεσπούσε τις επόμενες ώρες, δίνοντας χιόνι αργότερα το Σάββατο ακόμη και σε υψόμετρα κάτω των 1.000 μέτρων…

Συνεχίζαμε στο άρθρο μας, το οποίο τότε ήταν αφορμή και για εποικοδομητική κουβέντα, αναφερόμενοι στην λέξη … «Επίγνωση. Επίγνωση της δικής μας φυσικής ή ψυχολογικής κατάστασης. Επίγνωση των κινδύνων που μας περιμένουν "εκεί έξω" και κατάλληλη προετοιμασία για την αποφυγή τους. Τελικά, επίγνωση του ποιοί είμαστε και τι μπορούμε να κάνουμε.». Πόση επίγνωση έχουμε πράγματι όταν ξεκινάμε έναν τέτοιον αγώνα; Επίγνωση των κινδύνων που περιμένουν εκεί έξω σε μία κρύα και βροχερή νύχτα. Επίγνωση της καταλληλότητας του εξοπλισμού μας. Επίγνωση των καιρικών συνθηκών που πρόκειται να συναντήσουμε καθ’ όλη την διάρκεια του αγώνα μας.

Οι διοργανωτές δεν είναι άμοιροι ευθυνών βέβαια. Οφείλουν να δρουν με δύο τρόπους. Προλαμβάνοντας (proactively), θέτοντας σοβαρά κριτήρια τα οποία πρέπει να τηρούνται αλλά  και αντιδραστικά (reactively) προστατεύοντας τους αθλητές. Έτσι λοιπόν αξίζει να αναφερθούμε στην επιλογή της διοργάνωσης να ξεκινήσει τον αγώνα παρά να τον ματαιώσει ή να τον καθυστερήσει για μερικές ώρες μέχρι το πρώτο φως αξιολογώντας εκ νέου την κατάσταση. Θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για ολόκληρη την κοινότητα των αθλητών - αλλά και τους άλλους διοργανωτές που μπορεί να βρεθούν σε παρόμοια κατάσταση μιας κρίσιμης και δύσκολης ομολογουμένως απόφασης - να μάθουμε με ποιο σκεπτικό πήρε την απόφαση να ξεκινήσει ο αγώνας στις 12 τα μεσάνυχτα και με δεδομένη την επιδείνωση του καιρού αλλά και τις προβλέψεις που ήταν εξαιρετικά δυσμενείς και μάλιστα δεν απείχαν καθόλου χρονικά ώστε να υπάρχει περίπτωση αλλαγής των δεδομένων. Όφειλε πιστεύω να προστατεύσει και τους αθλητές που αποφάσισαν να θέσουν τους εαυτούς τους σε αυτές τις καταστάσεις, αλλά και τους ηρωικούς εθελοντές που υπέμειναν μέσα στην νύχτα για να τους περιθάλψουν. Κάτι που τελικά προς τιμήν της κατάλαβε γρήγορα και λόγω των πολλών φαινομένων υποθερμίας αλλά και μπροστά στην μήνη του καιρού αλλά και της δικαίωσης των καιρικών προγνώσεων που τελικά έπαιρναν σάρκα και οστά πήρε την σωστή απόφαση να σταματήσει τον αγώνα των 100 μιλίων, «λυτρώνοντας» τους αθλητές, και να ακυρώσει και τους υπόλοιπους του προγράμματος.

Φτάνει όμως αυτό; Θέλουμε πάντα κάποιον «να μας προσέχει»; Γιατί να μην είμαστε εμείς οι κύριοι των καταστάσεων; Οι άνθρωποι είμαστε παράξενα όντα που οδηγούμαστε πάντα στην εξερεύνηση των ορίων μας. Παρασυρόμαστε εύκολα από τους ομοίους μας μη θέλοντας να στιγματιστούμε. Πολύ δύσκολη η απόφαση να μη μπεις στον αγώνα όταν έχεις κάνει ένα τόσο μεγάλο ταξίδι μέχρι εκεί, με αμέτρητες ώρες προπονήσεων και στερήσεων, άπειρα χιλιόμετρα, όνειρα και στόχους. Απαιτείται εμπειρία, κρύο μυαλό, ώριμη σκέψη και θάρρος. Η ψυχολογία μας εκείνη την ώρα μας παίζει άσχημα παιχνίδια αφού βλέπουμε και τον συναθλητή μας που θέλει να μπει και δεν θέλουμε να δείξουμε ότι «φοβόμαστε». Ο φίλος Μαυρίκιος Πολίτης είχε πολύ σωστά σχολιάσει ότι «μεγαλύτερος κίνδυνος είναι να πάρεις μέρος σε αγώνα βουνού νομίζοντας ότι επειδή έχεις τα τυπικά κριτήρια, υπάρχουν πολλοί σταθμοί ή και δεν μπορώ να σκεφτώ τι άλλο, όλα θα είναι μια ευχάριστη εκδρομή χωρίς απρόοπτα και εάν γίνει μια στραβή το μαγικό χέρι της διοργάνωσης θα σε προστατέψει». Ένας αγώνας 100 μιλίων στο βουνό που ξεκινάει νύχτα ΔΕΝ είναι εκδρομή και ας έχει σταθμό κάθε χιλιόμετρο. Σε έναν αγώνα στο βουνό δεν είναι κανείς εκεί παρά μόνο εμείς οι ίδιοι, οι δυνάμεις και ο εξοπλισμός μας! Οι πρώτες ώρες στο VFUT απέδειξαν ότι κανείς αγώνας στο βουνό δεν είναι «ασφαλής» και κανείς δεν είναι εκεί για να μας προστατέψει. Αυτό πρέπει να είναι και το μοναδικό μας αξίωμα όταν «μπαίνουμε» σε τέτοιους αγώνες ειδικά όταν γνωρίζουμε ότι η Ορεινή Διάσωση στην Ελλάδα είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη.

Ο φίλος Πέτρος Πούρλιακας προσωπικός μάρτυρας των καταστάσεων που βίωσαν όλοι οι αθλητές στο Παρανέστι αναφέρει στο κείμενό του στο φόρουμ του Advendure με τίτλο «Πήραμε το μάθημά μας!»: «Είδα ανθρώπους να εγκαταλείπουν στα πρώτα δυο ΣΤΕΚ, να τρέμουν ακατάπαυστα, κάποιοι πέρασαν στο επόμενο στάδιο, αυτό που δεν τρέμεις και μετά πεθαίνεις....» και συνεχίζει «Δεν ήμασταν έτοιμοι για όλα, όχι, ήμασταν έτοιμοι για κρύο, για καμία βροχούλα, και για λιγο αέρα, αλλα για τέτοιες συνθήκες δεν είχαμε τα εφόδια...είχαμε την ψυχή, ναι την είχαμε, αλλά δυστυχώς δεν φτάνει.». Μοναδικής αξίας το κείμενο και η μαρτυρία του φίλου Πέτρου, αξίζει να την διαβάσουμε έτσι ώστε την επόμενη φορά να αξιολογήσουμε πιο σωστά το κατά πόσο είμαστε έτοιμοι πραγματικά για το Βουνό…