Σε αυτήν την εργασία ο προπονητής είδε ότι όταν η ειδική αντοχή τους βελτιωνόταν οι αθλητές είχαν την ικανότητα να “μένουν” σε σχεδόν στο ίδιο επίπεδο γαλακτικού (το οποίο ήταν πολύ ψηλότερα από το κλασσικό “κατώφλι”) για μεγάλη χρονική περίοδο, που εξαρτιόταν από τον τύπο της προπόνησης που ακολουθούσαν. Για αθλητές που προπονούνταν για τα 5.000 μέτρα (διάρκεια κάτω από τα 13 min) μπορούμε να υποθέσουμε ότι έχουν την ικανότητα να έχουν  ένα επίπεδο γαλακτικού στο αίμα τους της τάξεως των 9-10 mmol για το μεσαίο κομμάτι της κούρσας (δηλ. κατά το 2^ο, 3^ο, και 4^ο χιλιόμετρο), με μικρή αύξηση από τα 8 mmol στα 10 mmol ενώ στο τελευταίο χιλιόμετρο  μπορούν να εκτοξεύσουν το γαλακτικό τους σε τιμές της τάξεως των 14-16 mmol.

Εάν πάρουμε δείγμα αίματος για ανάλυση του γαλακτικού αμέσως μετά το τέλος του τεστ δεν θα είναι πραγματική η τιμή που θα βρούμε, γιατί για τα επόμενα λεπτά η συγκέντρωση γαλακτικού στο αίμα εξακολουθεί να αυξάνεται ενώ η παραγωγή γαλακτικού μέσα στις μυϊκές ίνες έχει ήδη τελειώσει.

Εάν πάμε στον μαραθώνιο, οι “νέου τύπου” αθλητές έχουν μεγάλη ικανότητα στην διάσπαση και απομάκρυνση του γαλακτικού οξέος (στα αγγλικά ο όρος είναι buffering). Μια από τις αιτίες  αυτής της ικανότητας μπορεί να είναι η βελτίωση της διαπερατότητας της κυτταρικής μεμβράνης που σημαίνει καλύτερη και γρηγορότερη απομάκρυνση του γαλακτικού οξέος από τους μυς. Εξάλλου μην ξεχνάμε ότι μια από τις παραμέτρους που ορίζουν τον όρο “Αντοχή” είναι η ταχύτητα απομάκρυνσης του γαλακτικού οξέος από τις μυϊκές ίνες, είτε ή χρησιμοποίηση του για παραγωγή ενέργειας.

Έτσι αν για τους μαραθωνοδρόμους “παλαιάς κοπής” ο στόχος ήταν η μείωση στην παραγωγή γαλακτικού στην ταχύτητα αγώνα για να “μάθουν” τις μυϊκές ίνες να χρησιμοποιούν σαν καύσιμο στην ίδια ταχύτητα περισσότερα λιπαρά οξέα και λιγότερο γλυκογόνο (και αυτό μπορούσε να αυξήσει την ικανότητα να αντέχουν για περισσότερο χρόνο στο ρυθμό του μαραθωνίου) τώρα κοιτάμε να αυξήσουμε την ταχύτητα διάσπασης και απομάκρυνσης του γαλακτικού οξέος επιτρέποντας στους αθλητές να χρησιμοποιούν ένα μέρος του γαλακτικού που παράγουν.

Ένας μαραθωνοδρόμος υψηλού επιπέδου μέχρι το 2000/2005 δεν ήταν ικανός να ξεπεράσει τα 10 mmol γαλακτικού οξέος με κανένα τεστ, γιατί σκοπός της προπόνησης του ήταν να μειώσει την παραγωγή γαλακτικού (που συνδέεται με την κατανάλωση μυϊκού γλυκογόνου). Ένας σημερινός μαραθωνοδρόμος υψηλού επιπέδου παραμένει ικανός να φτάσει τα 15 mmol γαλακτικού οξέος εάν κάνουμε ένα μέγιστο τεστ (για παράδειγμα 2 min ανηφορικό τρέξιμο σε μέγιστη ταχύτητα).

Έτσι μπορούν να χρησιμοποιήσουν ένα ποσοστό γαλακτικού (μπορεί να φτάσει το 20%) σαν νέα πηγή ενέργειας και αυτό δεν σημαίνει μόνο ότι η μέση ταχύτητα σε ολόκληρη την κούρσα του μαραθωνίου μπορεί να είναι μεγαλύτερη από πριν άλλα επίσης ότι  ο δείκτης αντοχής μεταξύ διαφορετικών αποστάσεων (π.χ. ημιμαραθώνιος και μαραθώνιος) έχει την τάση να φτάσει πιο κοντά. Εάν έως τώρα μιλάγαμε για διαφορά 5% μεταξύ της ταχύτητας του ημιμαραθωνίου και του μαραθωνίου για έναν καλά προπονημένο αθλητή (το 5% για χρόνο 60’ στον ημιμαραθωνιο είναι 63 min που σημαίνει 2.06’ στον μαραθώνιο) τώρα προσπαθεί να μειώσει αυτόν τον δείκτη στο 4% (στην παραπάνω περίπτωση 4% της 1 ώρας στον ημιμαραθωνιο είναι 2.24’’ έτσι 62.24’’Χ2=2.04’48’’).

Εάν μπορέσουμε να κάνουμε έναν αθλητή να κάνει 59 min στον ημιμαραθωνιο (και αυτήν την στιγμή υπάρχουν πολλοί τέτοιοι) με αυτό το επίπεδο ειδικής αντοχής μπορούμε σύντομα να έχουμε έναν αθλητή  ικανό να τρέξει τον μαραθώνιο σε 2.02’!!!!   

Γιάννης Δαγκόγλου, Facebook SmartRun Group

photo ©: landervd.weebly.com, theglobalmail.org, vimeo.com

Σημείωση Advendure: Το 80% της βάσης προπόνησης του τρεξίματος είναι το ίδιο, είτε ο αθλητής τρέχει στην άσφαλτο, είτε σε βουνό είτε και σε στίβο. Το υπόλοιπο ποσοστό αφορά την προπονητική εξειδίκευση για το κάθε αγώνισμα. Η σειρά των άρθρων του Alberto Salazar, και η μεγάλη και θετική ανταπόκριση που βρήκε από τους φίλους του Advendure, μας έκανε να προχωρήσουμε στην απόφαση να εντάξουμε στην αρθρογραφία μας και κάποια πιο προχωρημένα άρθρα προπονητικής και φυσιολογίας, από καταξιωμένους προπονητές του χώρου, όπως στην περίπτωση αυτή ο Γιάννης Δαγκόγλου, τα οποία αφορούν κυρίως αθλητές υψηλών επιδόσεων αλλά και όλους μας γενικότερα. Φυσικά, συνεχίζουμε ταυτόχρονα την προπονητική αρθρογραφία και για νέους φίλους, και σύντομα θα φιλοξενήσουμε σειρά άρθρων του Νίκου Καλοφύρη, για αθλητές που ξεκινούν την προετοιμασία για να τρέξουν για πρώτη φορά αγώνα βουνού.